MANEVÎ BAKIM Araştırma, Geliştirme ve Uygulama MERKEZİ’ne
HOŞ GELDİNİZ
Sağlık ve tıbbî sosyal hizmetler alanında yaşanılan en büyük problemlerden biri, özellikle ağır derecede kronik hastalık, özürlülük ve(ya) ileri yaşlılıktan dolayı sürekli olarak bakıma muhtaç hâle gelmiş insanların durumunun bütünüyle olumsuz değerlendirilmesidir. Bir felaket, bir musibet gibi gösterilen bu durum, sadece sağlığına çok düşkün insanları değil başkalarına zahmet verdiğini düşünen duyarlı insanları da son derecede mutsuz edebilir. Şunu kabul etmek gerekir ki, zahirî boyutuyla bakıma muhtaçlık, gerek bakıma muhtaç kişilerin, gerekse bakıcı aile ferlerinin psiko-sosyal yapılarını olumsuz yönde etkileyecek kadar ciddî bir sorundur.
Bakıma muhtaçlık sorunuyla dolaylı veya dolaysız olarak karşı karşıya gelmiş olan insanlara sosyal hizmetler çerçevesinde profesyonel destek hizmetleri sağlanamaması durumunda mutsuzluk krizine giren ve hayata karamsar bakan insanların sayısı da hızla artacaktır. Batı dünyasında tıbbî bakımın öngördüğü tedavi ağırlıklı müdahalelerle bakıma muhtaçlık sorunu bütünüyle ortadan kaldırılamadığı için, sosyal bakım modelleri geliştirilmiştir. Böylece bakıma muhtaç kişilerin temel sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik destek hizmetleri sunulmuş ve kişilerin sosyal hayata katılımları sağlanabilmiştir. Ancak bakıma muhtaçlık olgusuna yönelik anlamlı ve kalpleri tatmin edici bir izah getirilemediği için, maddî güvenceler içermesine rağmen sosyal bakım modelleri de netice itibariyle bakıma muhtaç kişilerin ve bakıcı aile fertlerinin mutlu ve kendi iç dünyalarıyla barışık olmalarını tam anlamıyla temin edememiştir.
Bakıma muhtaç yaşlı, özürlü ve kronik hastalar, genelde geri dönüşümü olmayan bakıma muhtaçlık gerçeği ile baş başa kaldıklarında değişik türde bakım hizmetlerine ihtiyaç duyarlar. Bundan dolayı bakıma muhtaç kişilerin manevî ihtiyaçlarını karşılayacak bütüncül bir bakım modeline ihtiyaç vardır. Bu modelde ana yaklaşım, kişinin hastalığına ve(ya) rahatsızlığına tıbbî tedavi ve rehabilitasyon yöntemleriyle çare bulunamasa da yine de kendini iyi hissedebilmesidir. Her şeye rağmen bakıma muhtaç kişi kendisini manen huzurlu hissedebilmelidir. Kişinin mutluluğu, saadeti ve huzuru, temel hak olarak kabul edildiği günümüzde, genelde hem sosyal, hem de manevî bilimlerin, özelde manevî sosyal hizmetlerin ve özelin özelinde manevî bakım hizmetlerinin direkt olarak ilgi alanına girmektedir.
Bakıma muhtaçların ve bakıcı aile fertlerinin manevî dünyalarına da hitap eden daha kapsamlı bir bakım anlayışının gerekliliğine bundan dolayı ihtiyaç duyulmuştur. Buna binaen bütüncül bakım anlayışının mükemmilâtından (tamamlayıcı unsurlarından) sayılan manevî bakım modelleri geliştirilmiştir. Manevî bakım, bu yönüyle tıbbî ve sosyal bakım hizmetlerini dışlamaktan ziyade bu hizmetleri tamamlayan bir modeldir. Manevî bakım modelinin muhatapları başta bakıma muhtaç kronik hasta, özürlü ve(ya) yaşlılar olmak üzere değişik psiko-sosyal sorunları olup da manevî telkin ve desteğe ihtiyaç duyan bütün insanlardır. Hastalık, yaşlılık, sakatlık ve diğer özürlülük türlerine bağlı olarak ortaya çıkan bakıma muhtaçlık durumu gibi ağır şartlar altında yaşayanlar, manevî bakım ve destek hizmetlerine en çok ihtiyaç duyduklarından dolayı Batı dünyasında tıbbî sosyal hizmetler odaklı manevî bakım modelleri, özellikle bu sosyal grubun özel durumlarına göre şekillendirilmiştir.
Bilindiği gibi, insanın hayattan zevk almasını engelleyen ve mutluluğunu azaltan önemli maddî etkenlerden biri de bakıma muhtaçlıktır. Bazen değişik derecelerde bu tür sıkıntılara maruz kalanlar, intiharı bile akıllarından geçirebilirler. Bundan dolayı memleketimizde yaşayan bakıma muhtaç kişilere ve aile fertlerine hitap eden, onların manevî yüklerini hafifletmeyi ve huzurlarını sağlamayı hedefleyen, millî ve manevî değerlere bağlı manevî bakım modelinin geliştirilmesi zaruri görülmüştür.
İşte bundan dolayı değerli bilim insanları tarafından meydana getirilen MANEVÎ BAKIM Araştırma, Geliştirme ve Uygulama MERKEZİ, hem sosyal bilimler, hem manevî bilimler, hem de Anadolu kültürünün zengin kaynaklarından yararlanarak çok boyutlu bir manevî bakım modeli oluşturmuştur. İnsanın sosyal ve manevî bir varlık olduğu gerçeğinden yola çıkılarak, bakıma muhtaç kişilerin manevî korumalarını temel esas alan bir manevî bakım modeline ihtiyaç vardır.
Oluşturulan modelde, diğer tıbbî ve sosyal yaklaşımlardan farklı olarak bakıma muhtaçlık için yeni manevî tanımlamalar yapılmıştır. Bakıma muhtaçlığın reel şartları içinde bile kişinin, mutlu olabileceği yöntemler geliştirilmiş ve yollar gösterilmiştir. Modelde bakıma muhtaçlık, bazı hikmetler dâhilinde, Yaratan tarafından bazı özel insanlara gönderilmiş manevî bir hediye, bir ihsan veya bir ikaz olarak değerlendirilmiştir.
İnsanın yeryüzünde var oluşu ve misyonu ekseninde tasarlanan manevî bakım modeli, tevhit, yani Allah’ın birliğini gerçeğini esas alır. Bu geniş etkisiyle manevî bakım modeli, dikkatli okurlarına, tevhit inancı ve anlayışının zihnî, fikrî ve sosyal realitenin dışında manevî dünya görüşünün uzandığı metafizik sınırları ve ötesini gösterir. Manevî bakım modeli, sadece bizim kültür coğrafyasında yaşayan Müslümanların değil, yaratılış maksadına ve esprisine uygun bir hayat sürdürmek isteyen bütün bakıma muhtaç kişilerin manevî (dinî, fıtrî, ahlâkî) ideallerine olan duyarlılıklarına saygı gösteren evrensel bir modeldir. İslâm’ın evrenselliğini esas alan manevî bakım modeli, diğer modellerden farklı olarak, bakım geleneğinin ve bütüncül bakım anlayışının en can verici ruhunu taşıma özelliğine sahiptir.
Sitemizde manevî insan modeli ekseninde oluşturulan Manevî Bakım çalışmalarımızda alanla ilgili yeni temel kavramlara, konulara ve makalelere yer verilmektedir. Sitemizde manevî insan modeline bağlı kalarak, manevî bakım modelinin temel dayanakları ve özelliklerinin yanında uygulamaya dönük manevî teselli ve tavsiyelere de yer verilmektedir. Bununla birlikte manevî bakım modelinin dünya görüşünü ve ruhunu tam anlamadan, temel dinî esaslarını ve dayanaklarını tam kavramadan bakıma muhtaç kişilere yapılacak her türlü manevî telkin, belki de faydadan ziyade zarar getirebilir.
Bakım hizmetlerinin parçalı yapısına daha iyi nüfuz edebilmek ve bütüncül bakım anlayışını daha iyi kavrayabilmek için, manevî bakım dünyasına doğru uzun ve derin bir yolculuğa niyet etmeden önce belki de sosyal bakım biliminin yanında temel dinî bilgiler içeren ilm-i hal kitapları okumak gerekmektedir. Sağlık, bağımlılık ve bakıma muhtaçlık gibi kompleks sorunlarla baş başa gelmiş bir insanın bakımı söz konusu olduğunda elbette birden fazla disiplinin bilgilerine müracaat gerekli olmaktadır.
Multi-disipliner bir açılımla ortaya çıkan sitemiz, yılların ihmaliyle tıbbî sosyal hizmetlerde unutulmuş manevî hayatın engin vadilerinde herkese bir yolculuk yapmaya davet eder. Bakıcı aile fertleri ve bakıma muhtaç kişiler, bu yamaçlarda, şimdiye kadar musibet gibi algılanan bakıma muhtaçlığın manevî güzelliklerini ve faydalarını görüp, durumlarıyla ve kendi ruhlarıyla barışık olmayı ve sabretmeyi öğrenecek, çekilen sıkıntıların ahiretteki mükâfatını düşünüp, şükretmenin manevî hazzını tadacaktır.
MANEVÎ BAKIM Araştırma, Geliştirme ve Uygulama MERKEZİ, gerek Devlet Denetleme Kurulu’nun 2009 tarihli Özürlüler Raporunda, gerekse Diyanet İşleri Başkanlığı’nın IV. Din Şurası’nda önerdiği MANEVÎ BAKIM projesinin somut olarak hayata geçirilmesine yönelik akademik çalışmalarda bulunmayı amaçlamaktadır. Bu yönüyle Manevî Bakım Merkezimiz, maneviyat odaklı bakım hizmetlerinin hem teorik, hem de pratik yansımalarına dönük araştırma yapan Türkiye’nin ilk bilim merkezi unvanını taşımaktadır. Manevî Bakım Merkezinin değerli kurucuları, misyon ve vizyonlarının bilinciyle Türkiye’nin sıhhî, sosyal ve manevî sorunlarının çözümüne önemli katkılar bulunmak üzere bir araya gelmiş ve bu site üzerinden hizmetler vereceklerdir.
